Jakie stany gruntów spoistych rozróżniamy?
Grunty naturalne charakteryzowane i klasyfikowane są w zależności od różnych kryteriów. Uwzględnia się przy tym m.in. cechy fizyczne, skład chemicznych, zawartość substancji organicznych, przydatność dla budownictwa itd. Pod względem cech mechanicznych rozróżniamy grunty na spoiste i niespoiste. W tym wpisie skupimy się głównie na gruntach spoistych, czyli sypkich, które występują w różnych stanach.
Stanu gruntów spoistych
Zgodnie z normą PN-B-02480:1986 pod względem konsystencji można wydzielić różne stany gruntów spoistych:
- zwarty (zw),
- półzwarty (pzw),
- twardoplastyczny (tpl),
- plastyczny (pl),
- miękkoplastyczny (mpl),
- płynny (pł).
Istotne znaczenie ma w tym przypadku konsystencja, która również wykorzystywana jest do klasyfikacji i określania mechanicznych właściwości podłoża.
- Spoiste grunty zwarte i półzwarte wyróżniają się zwartą konsystencją.
- Twardoplastyczne, plastyczne i miękkoplastyczne mają konsystencję plastyczną.
- Grunty spoiste płynne mają konsystencję płynną.
Przy wyznaczaniu stanów gruntów spoistych uwzględnia się właśnie wskaźnik konsystencji (IC), który zależy w głównej mierze od zawartości wody i ilości minerałów ilastych. W praktyce przy wyznaczaniu stanu gruntu znaczenie ma również wskaźnik plastyczności IP, który informuje o tym, ile wody jest w stanie wchłonąć grunt przy przejściu ze stanu półzwartego w płynny. Do celów budowlanych najbardziej rekomendowany jest grunt przynajmniej średnio spoisty o wskaźniku IP>10. Oprócz tego uwzględniany jest wskaźnik skurczalności (SI).
Wartości tych wskaźników można uzyskać różnymi metodami, w tym zarówno laboratoryjnymi, jak i polowymi. Podczas badań podłoża gruntowego polowych ‘in situ’, makroskopowych polowych czy laboratoryjnych najczęściej jako wartości wyjściowe określane są również spójność gruntu lub wytrzymałość na ścinanie. Otrzymane wyniki oraz ich późniejsza analiza pozwalają określić najważniejsze właściwości podłoża oraz wskazać, do jakich zastosowań może być ono wykorzystane.
Należy przy tym podkreślić, że stany gruntów spoistych to szerokie zagadnienie, które jest przedmiotem norm krajowych i zagranicznych, dlatego też podlega różnym wytycznym metodycznym i interpretacyjnym.